Ogród jesienią - pora na cięcie gałązek

Im więcej czasu jesienią poświęcimy drzewom i krzewom owocowym w naszym ogrodzie, tym przyszłoroczne zbiory będą większe. Jabłonie, grusze, czereśnie pozostawione samym sobie, dużo energii inwestują w gałęzie. Te rosną jak szalone, zasłaniając dolnym partiom drzewa dostęp do życiodajnych promieni słonecznych. Efekt? Mniej dorodne owoce, które dojrzewają wolniej, a korona – nieregularna i zbyt gęsta.

Sposób wykonania zabiegu zwykle jest dostosowany do wieku drzewa lub krzewu. Cięcia formujące należą się roślinom młodym (a więc również tym właśnie posadzonym), natomiast prześwietlające wykonuje się w przypadku starszych (zapewniają równomierny dostęp światła wszystkim gałęziom).

Kiedy trzeba ciąć

Operację przycinania wykonuje się w dwóch terminach – wczesną wiosną (zanim wegetacja zacznie się na dobre) lub jesienią (po zbiorze owoców, gdy drzewa szykują się do zimy). Takiego zabiegu wymagają jabłonie, śliwy i grusze. Wiśnie, morele, brzoskwinie i czereśnie czekają cierpliwie do drugiej połowy września. Najpóźniej, bo w listopadzie, planujemy cięcie leszczyn.

Zobacz także: Salon z kuchnią i jadalnią. 15 pięknych wnętrz z polskich domów

Trzeba również zrobić cięcia prześwietlające krzewy owocowe. Jeśli chodzi o porzeczki białe i czerwone oraz agrest, wycinamy pędy mające więcej niż 2 lata (mają korę ciemniejszą od innych). W przypadku porzeczki czarnej wycinamy gałązki 3-letnie i starsze (najlepiej owocują te roczne i dwuletnie). Pozbywamy się też wszystkich tegorocznych pędów malin, które już przestały owocować, skracamy pędy boczne jeżyn.

Zabierając się za cięcie, wybierzmy odpowiednie warunki pogodowe, a więc dzień powinien być bezdeszczowy, temperatura niska, podobnie jak wilgotność. To zmniejsza ryzyko zainfekowania uszkodzonych gałązek chorobami grzybowymi – podpowiada Marcin Salata, menadżer marki Greenworks w Lange Łukaszuk, ekspert branży elektronarzędzi ogrodowych. Powstałe wskutek zabiegu rany trzeba bezwzględnie zabezpieczyć specjalistyczną, maścią ogrodniczą, która uniemożliwia przenikanie grzybni do środka – dodaje.

Pora się pozbyć „wilków”

„Wilki” to młode, szybko rosnące pędy. Ich pozbycie się sprawi, że drzewo będzie mogło więcej energii przekazać dojrzewającym owocom, zamiast inwestować ją tylko w rozbudowę gałęzi. Poza tym więcej światła dotrze do wnętrza korony. Tniemy te, które szybko wystrzeliły ku górze. Niektóre wystarczy przygiąć tak, by osiągnęły kąt 90° względem pnia drzewa.

Dobrym rozwiązaniem jest także pozbycie się wszystkich pędów krzyżujących się i rosnących bardzo blisko siebie. – To ważne, bo kiedy w czasie wiatru zaczną się o siebie ocierać, powstaną uszkodzenia, przez które do wnętrza mogą przenikać chorobotwórcze bakterie i grzyby – podpowiada ekspert z Lange Łukaszuk.

Poza tym z wszystkich drzew i krzewów usuwamy zarówno pędy, jak i liście chore, rachityczne, zaatakowane przez szkodniki. Takie elementy starannie zbieramy i palimy lub wyrzucamy. Nie można ich składować na kompostowniku, bo w ten sposób choroby (i szkodniki) dostałyby niepowtarzalną okazję, by opanować w przyszłym sezonie wegetacyjnym cały nasz ogród.

Ważne są też zasady cięcia:

• W czasie pierwszego takiego zabiegu pozbywamy się wszystkich gałęzi rosnących w odległości mniejszej niż 50 cm nad ziemią.
• Boczne pędy skracamy zwykle o 1/3, tnąc zawsze kilka centymetrów powyżej żywego pąka (z niego wiosną wyrośnie nowa gałązka).
• Przewodniki (główne gałęzie) skracamy nie więcej niż o 40 cm.
• Tniemy pod kątem 45°.
• Wszystkie rany zabezpieczamy specjalistycznymi środkami, dopasowanymi do gatunku drzewa i – ewentualnie – choroby, której chcemy się pozbyć.

Maszyny przychodzą z odsieczą

Ważne jest również posługiwanie się odpowiednimi, dobrze przygotowanymi narzędziami. Z cięciem grubszych gałęzi świetnie radzą sobie pilarki akumulatorowe (ciche, nie emitują szkodliwych spalin, pozwalają pracować w każdym zakątku ogrodu).

Jeśli natomiast takich zabiegów wymagają gałęzie wysoko nad głową, warto sięgnąć po inną wersję tych urządzeń, a mianowicie pilarki na wysięgniku. Dzięki nim unikniemy kłopotliwego wspinania się na drabinę i ryzyka groźnego wypadku. Drobniejsze pędy wytniemy, posługując się solidnym sekatorem.

W przypadku każdego z tych narzędzi niezmiernie ważną sprawą jest jego naostrzenie przed cięciem (zarówno łańcucha pilarki, jak i ostrzy sekatora albo nożyc do żywopłotu). To zmniejszy zakres uszkodzeń i pozwoli roślinom szybciej się uporać z uszkodzeniami – radzi Marcin Salata, menadżer marki Greenworks w Lange Łukaszuk.  I jeszcze jedno: jesienią nie przycinamy ozdobnych roślin zimozielonych, bo nie zdążyłyby się zregenerować przed zimą – zaznacza.